Yarı Yapılandırılmış Görüşme (Nitel araştırma)

       Malum eğitim bilimlerinde yüksek lisans öğrencisiyim. İlam hocamız (çok severim kendisini iyi bir hoca) dönem başında nitel araştırma dersi için her birimizden bir proje istedi. Önce nitel araştırma için birer konu bulduk. Ancak hocamız sürekli başka görevlerde (konferans, kongre) olduğu için bir kaç hafta doğru düzgün ders yapamadık. Geçen hafta görüşme konusunu işledik ve projelerimiz için 'görüşme' yapmaya başladık. Araştırma konumla ilgili olarak ilk görüşmem Kartal hocayla idi. Aldım sorularımı gittim hocama. Yalnız çok kasıldım :/ Ama canım hocam beni rahatlattı, tavsiyelerde bulundu ve güzel bir ilk görüşme oldu. Görüşme sırasında ses kaydı da aldım. Görüşme  farklı kişilerle yaptıkça  geliştirilen bir teknik. Şimdi gelelim bilimsel bir çalışma olarak yarı yapılandırılmış görüşme nasıl yapılır? Notlarımı - İlam hocanın dersinde tuttuğum- ve  öğrendiklerimi buraya yazıyorum :

• Herhangi bir bilimsel araştırmada katılımcının gönüllüğü esastır. Ayrıca katılımcı araştırma ile ilgili bilgilendirilmelidir. Araştırmacıya onam formu verilir ve katılmak isterse doldurtulur. 

• Öncelikle araştırma konusu ile ilgili olarak 3-4 temel soru hazırlınır. Bu sorular evet-hayır tipte sorular olmamalı. Uçu açık, katılımcının düşüncelerini açığa çıkartmaya yönelik 'bu konuda ne düşünüyorsunuz? ... neler biliyorsunuz?' gibi sorular görüşmede kullanılabilir. Başta belirttiğim 3-4 soruya ek olarak aralara görüşmeye yöneltilebilecek olası sorular yazıyoruz; gerekirse bunları da kullanabiliriz.

• Görüşme sırasında ses kaydına en başta tarih-saat-yer-araştırma konusu kimle görüşüleceği belirtilerek başlanır. Sırayla sorular yöneltilir. Aralarda katılımcının düşüncelerini ortaya çıkarmak, konunun derinine inmek için o an hazırladıklarımız dışında sorular sorulabilir. Örneğin 'bu konuyu biraz daha açar mısınız? örnek verebilir misiniz?'' Ancak bu sorular kesinlikle katılımcının aklında olmayan-istenen düşünceyi katılımcıya söylettirmeye çalıştıracak tipte'yönlendirici' sorular olmamalıdır. 

• Görüşme bittikten sonra ses kayıtları 3-4 kez dinlenir. Hatta imkan varsa daha fazla sayıda da olabilir. Ses kayıtları transkript edilir. Transkript sırasında söylediği şeyler, çıkardığı sesler duyulan her şey yazılır. Daha sonra kodlama- veri analizi yapılır. 

İşte böyle. Kodlama- veri analizini kendim de yaptıktan sonra yazacağım ;)

Mermaid